denilen 90 derece kıvrık olacak sekilde sıralanmıslardır. (Sekilde görüldügü gibi
voltaj verilmedigindeince çubuk seklinde olan sıvı kristallerin en üst tabakası en
alt tabaka ile 90 derece yapacak sekilde dizilmistir.) Isık sıvı kristallerden
geçtikçe salınımı bu kristallerin açılarına göre yön degistirir ve dıs panelden dısarı
çıkar.
voltaj verilmediginde
alt tabaka ile 90 derece yapacak sekilde dizilmistir.) Isık sıvı kristallerden
geçtikçe salınımı bu kristallerin açılarına göre yön degistirir ve dıs panelden dısarı
çıkar.
Voltaj verilip bir elektrik alanı yaratıldıgında sıvı kristaller dikey olarak
hizalanacak sekilde kıvrılırlar. Yönlendirilmis ısık ikinci kutup tarafından emilir
(bkz. Sekil 3.c). Bu durumda ısık TFT ekranın (sagdaki panelin) dısına çıkamaz
böylece ekranın o kısmı karanlık görülür. (Tabi ekranın arkasına ısıgı yansıtacak
ayna konuldugunu da ekleyelim)
(bkz. Sekil 3.c). Bu durumda ısık TFT ekranın (sagdaki panelin) dısına çıkamaz
böylece ekranın o kısmı karanlık görülür. (Tabi ekranın arkasına ısıgı yansıtacak
ayna konuldugunu da ekleyelim)
LCD’nin Katmanları:
Simdi LCD’nin katmanlarını sırayla inceleyelim
Bolum 4: Biraz daha derine inelim
Aktif Matriks Monitör: Pasif matriks monitörlerin tersine aktif matriksler
(A) gelen ısıgın geri yansıması icin ayna, ( alt yüzeyinde polarize film tabakası
olan cam yüzey, (C) elektrod yüzey, (D) sıvı kristallerin bulundugu tabaka,
(E) ortasında elektrod yüzey bulunduran cam tabaka ve son olarak (F) öncekiyle 90
derece yapacak sekilde elektrod yüzey.
LCD ekran pile baglı olmadıgında yüzeyine gelen ısık aynaya çarparak geri
yansıyor. Fakat pile baglandıgında akim sayesinde sıvı kristalleri birbirine paralel
olacak sekilde diziliyor ve gelen ısıgın salınım yönünü degistirmiyor, ısık da elektrod
yüzeyi asıp aynaya ulasamıyor, böylece biz de o alanı siyah görüyoruz.
(E) ortasında elektrod yüzey bulunduran cam tabaka ve son olarak (F) öncekiyle 90
derece yapacak sekilde elektrod yüzey.
LCD ekran pile baglı olmadıgında yüzeyine gelen ısık aynaya çarparak geri
yansıyor. Fakat pile baglandıgında akim sayesinde sıvı kristalleri birbirine paralel
olacak sekilde diziliyor ve gelen ısıgın salınım yönünü degistirmiyor, ısık da elektrod
yüzeyi asıp aynaya ulasamıyor, böylece biz de o alanı siyah görüyoruz.
LCD monitör, plastik bir tabaka içindeki sıvı kristalin ısıgı yansıtması ilkesine
dayalı olarak çalıstıgından ısıksız bir ortamda bir sey görünmez.Fazla ısıklı
ortamda ise ekranda ısık yansıması olacagından görüntü yinesaglıklı olarak
algılanamayacaktır.
Hareketli görüntüler ise çok bulanıktır. Sıvı kristal akısının yavaslıgı görüntü
izinin hemen silinmemesine neden olur. Bu dezavantajların yani sıra, harcadıgıgücün
düsük olması, çok küçük hacimleri iletasınabilir bilgisayarlar için vazgeçilmezdir.
LCD monitörlerintasıdıgı olumsuzluklar son yıllarda üreticileri yeni arayıslara
itmistir. Bazı LCD modellerinde, "arkadan aydınlatma" yöntemi kullanılarak
monitörün bulundugu ortamdaki ısık dengelenir. Böylece ekrandaki istenmeyen
yansımalar bir ölçüde önlenir.
dayalı olarak çalıstıgından ısıksız bir ortamda bir sey görünmez.
ortamda ise ekranda ısık yansıması olacagından görüntü yine
algılanamayacaktır.
Hareketli görüntüler ise çok bulanıktır. Sıvı kristal akısının yavaslıgı görüntü
izinin hemen silinmemesine neden olur. Bu dezavantajların yani sıra, harcadıgı
düsük olması, çok küçük hacimleri ile
LCD monitörlerin
itmistir. Bazı LCD modellerinde, "arkadan aydınlatma" yöntemi kullanılarak
monitörün bulundugu ortamdaki ısık dengelenir. Böylece ekrandaki istenmeyen
yansımalar bir ölçüde önlenir.
LCD Monitör Çesitleri:
Su ana kadar çesitli LCD monitör teknolojileri kullanılmıstir. (Pasif matriks, dual scan ve aktif matriks gibi)
Pasif Matriks Monitör
Bu LCD’lerde her bir piksele akim saglayabilmek icin
iletkenlerden olusan ızgaralar vardır, ve ızgaranın her kösesi bir pikseli olusturur.
Akim iki iletken üzerinden gönderilerek pikselin ısıgı ayarlanır.
Temel olarak iki seffaf levhanın arasına yerlestirilmis tabakalardan meydana
gelirler.Bu tabakalardan biri sütunları, digeri sıraları olusturan seffaf, iletken
maddeden (indium-tin oxide) olusmuslardır. Bu sıra ve sütunlar elektriksel yükleri
kontrol edebilecek entegre devrelere baglıdırlar. Belirli bir pikseli aktive
edebilmek icin o yük gönderilen sütuna karsılık gelecek sıranın groundlanmasiyla
iletim tamamlanmıs olur. Bu da o pikseldeki sıvı kristallerin bükümünün açılmasını
saglar.
Kısaca pasif matrix çok basit temel ilkelere dayanan bir teknolojidir, fakat
görüntünün yavas belirmesi (farenizi ekranda hızlı bir sekile kaydırırsanız bu etkiyi
fark edersiniz.) ve kesin olmayan voltaj kontrolüne dayalı olması (belli bir
pikseldeki sıvı kristalleri etkileyen elektrik akimi pikselin etrafındaki sıvı
kristalleri de az da olsa etkileyeceginden) gibi sakıncaları da vardır. Yani ekran
tazeleme hızı çok yavaslayarak görüntü kalitesinin düsmesine neden olur.
Akim iki iletken üzerinden gönderilerek pikselin ısıgı ayarlanır.
Temel olarak iki seffaf levhanın arasına yerlestirilmis tabakalardan meydana
gelirler.Bu tabakalardan biri sütunları, digeri sıraları olusturan seffaf, iletken
maddeden (indium-tin oxide) olusmuslardır. Bu sıra ve sütunlar elektriksel yükleri
kontrol edebilecek entegre devrelere baglıdırlar. Belirli bir pikseli aktive
edebilmek icin o yük gönderilen sütuna karsılık gelecek sıranın groundlanmasiyla
iletim tamamlanmıs olur. Bu da o pikseldeki sıvı kristallerin bükümünün açılmasını
saglar.
Kısaca pasif matrix çok basit temel ilkelere dayanan bir teknolojidir, fakat
görüntünün yavas belirmesi (farenizi ekranda hızlı bir sekile kaydırırsanız bu etkiyi
fark edersiniz.) ve kesin olmayan voltaj kontrolüne dayalı olması (belli bir
pikseldeki sıvı kristalleri etkileyen elektrik akimi pikselin etrafındaki sıvı
kristalleri de az da olsa etkileyeceginden) gibi sakıncaları da vardır. Yani ekran
tazeleme hızı çok yavaslayarak görüntü kalitesinin düsmesine neden olur.
Dual Scan Monitör:
Bu monitörler genel olarak pasif matriks monitör gibiçalısırlar. Temel farklılık, ekranın ikiye bölünmüs olmasıdır. Ekranın her bir bölümü ayrı ayrı taranarak, ekran yenileme hızının iki katına çıkması saglanır. Bu farklılık
görüntü kalitesinde bir iyilesme saglamaktadır.
Aktif Matriks Monitör: Pasif matriks monitörlerin tersine aktif matriksler
TFT (thin film transistor) teknolojisine göre çalısırlar, yani her bir pikseli kontrol
eden ayrı ayrı transistörler vardır. Transistorlerin kullanımı sayesinde piksel
parlaklıgı icin daha az akim gerekir, dolayısıyla active matrix LCD 'lerde akimi
durdurup, tekrar yollamak daha kolaydır. Bu da tekrar suresinin (refresh rate)
daha hızlı olmasına olanak sunar. (mesela fare imleci , ekranınızda daha yumusak
hareket eder). Bu transistörler, piksellerin henüz parlaklıgını yitirmeden
yenilenmesini saglarlar. Kapasitorler de yüklerin bir sure tutulmasını
saglayacagından voltaj kontrolü sayesinde ısıgın belli bir kimsinin geri yansıtılması
saglanarak ton ayarı yapılabilmektedir. Böylece sadece siyah ve beyazın haricinde
gri tonlar da elde etmek mümkün olur.
eden ayrı ayrı transistörler vardır. Transistorlerin kullanımı sayesinde piksel
parlaklıgı icin daha az akim gerekir, dolayısıyla active matrix LCD 'lerde akimi
durdurup, tekrar yollamak daha kolaydır. Bu da tekrar suresinin (refresh rate)
daha hızlı olmasına olanak sunar. (mesela fare imleci , ekranınızda daha yumusak
hareket eder). Bu transistörler, piksellerin henüz parlaklıgını yitirmeden
yenilenmesini saglarlar. Kapasitorler de yüklerin bir sure tutulmasını
saglayacagından voltaj kontrolü sayesinde ısıgın belli bir kimsinin geri yansıtılması
saglanarak ton ayarı yapılabilmektedir. Böylece sadece siyah ve beyazın haricinde
gri tonlar da elde etmek mümkün olur.
LCD’de Renk:
Renkli LCD’lere her bir piksel üç ana renk filtresinden kırmızı, yesil ve mavi (RGBRed,
Gren,Blue) olusmuslardır. Bu her üç alt pikselde kontrollü voltaj ayarı yapilarak
her birinden 256 ayrı ton elde edilebilir. Üçünün bir araya gelmesiyle de 16.8
milyon ayrı renk elde edilir.
Gren,Blue) olusmuslardır. Bu her üç alt pikselde kontrollü voltaj ayarı yapilarak
her birinden 256 ayrı ton elde edilebilir. Üçünün bir araya gelmesiyle de 16.8
milyon ayrı renk elde edilir.
Tahmin edebileceginiz gibi bu kadar rengi göstermek icin çok fazla sayıda
transistör kullanılmıstır. Örnegin çözünürlügü 1024x768 olan bir laptopu düsünelim.
1024 sütunu 768 sıra ile ve de 3 alt pikselle çarparsak (1024x768x3) 2.359.296
tane transistörün kullanıldıgını buluruz. Eger bu transistörlerde bir arıza olursa
bilgisayar ekranında o pikselin bulundugu yerde görüntü bozulması meydana gelir.
transistör kullanılmıstır. Örnegin çözünürlügü 1024x768 olan bir laptopu düsünelim.
1024 sütunu 768 sıra ile ve de 3 alt pikselle çarparsak (1024x768x3) 2.359.296
tane transistörün kullanıldıgını buluruz. Eger bu transistörlerde bir arıza olursa
bilgisayar ekranında o pikselin bulundugu yerde görüntü bozulması meydana gelir.
Günümüzde LCD:
LCD ekran teknolojisi her gecen gün ilerlemektedir. Günümüzde çok çesitli
sıvı kristal teknolojileri vardır (Super Twisted Nematics (STN), Dual Scan Twisted
Nematics (DSTN), Ferroelectric Liquid Crystal (FLC) ve Surface Stabilized
Ferroelectric Liquid Crystal (SSFLC) gibi…)
LCD üretiminde görüntü boyutlarını artırabilmek icin üretimciler daha fazla
piksel ve çok sayıda transistör eklemektedirler. Transistör sayısının artmasıyla
LCD ekranda bozuk piksel olma olasılıgı da artmaktadır. Hatta montaj
fabrikasından çıkan ekranların %40’i kalite kontrolünde piksel bozuklukları
yüzünden geri gönderilmektedirler, bu da LCD ekran fiyatlarının fazla olmasına
neden olur. Daha büyük ekranların piyasa fiyatlarının karsılanabilir olması sadece
üretim teknolojilerinin ilerlemesiyle mümkündür.
sıvı kristal teknolojileri vardır (Super Twisted Nematics (STN), Dual Scan Twisted
Nematics (DSTN), Ferroelectric Liquid Crystal (FLC) ve Surface Stabilized
Ferroelectric Liquid Crystal (SSFLC) gibi…)
LCD üretiminde görüntü boyutlarını artırabilmek icin üretimciler daha fazla
piksel ve çok sayıda transistör eklemektedirler. Transistör sayısının artmasıyla
LCD ekranda bozuk piksel olma olasılıgı da artmaktadır. Hatta montaj
fabrikasından çıkan ekranların %40’i kalite kontrolünde piksel bozuklukları
yüzünden geri gönderilmektedirler, bu da LCD ekran fiyatlarının fazla olmasına
neden olur. Daha büyük ekranların piyasa fiyatlarının karsılanabilir olması sadece
üretim teknolojilerinin ilerlemesiyle mümkündür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder